Jaskra jest groźną chorobą oczu. Wciąż nie do końca są znane przyczyny jej powstawania, mimo tak rozwiniętej medycyny. Nie dysponujemy również w pełni skutecznymi metodami jej leczenia. Można za to opóźnić jej rozwój, dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań kontrolnych oczu.
Jaskra to nie jest jedna choroba, którą można w prosty sposób zdefiniować i leczyć. Jest to raczej grupa chorób, które powodują zanik nerwów wzrokowych i tym samym powodują nieodwracalną ślepotę. W skład zaburzenia, który jest określany terminem „jaskra”, wchodzi kilkanaście jednostek chorobowych. Każda z tych chorób różni się od innych przyczynami, czynnikami ryzyka, objawami, rokowaniami oraz wymaganym leczeniem.
Objawy jaskry
Jaskra może przebiegać bezobjawowo, jednak czasami zwiastuje ją:
- światłowstręt
- częste łzawienie oczu
- widzenie tęczowych kół lub mroczków przy spoglądaniu na źródło światła
- trudności z przystosowaniem wzroku do ciemności
W przypadku jaskry najpierw znikają włókna odpowiedzialne za widzenie obwodowe, chory traci więc w pierwszej kolejności obraz tego, co znajduje się na obrzeżach pola widzenia. Przy ostrych atakach jaskry pojawia się:
- charakterystyczny silny ból oka
- nudności
- bóle brzucha
- bóle głowy zlokalizowane nad łukiem brwiowym i promieniujące ku tyłowi
- zaburzenia widzenia
- wymioty
- zaburzenia pracy serca
Oko czasem staje się twarde, bolesne i czerwone. Przy ostrym ataku jaskry niezbędna jest natychmiastowa pomoc okulisty, często konieczna jest też szybka operacja.
Jaskra – czynniki ryzyka
- występowanie jaskry w rodzinie (I stopień pokrewieństwa – rodzice, rodzeństwo)
- wiek powyżej 40. roku życia
- nadciśnienie lub niedociśnienie tętnicze
- retinopatia cukrzycowa
- podwyższony poziom cholesterolu
- częste bóle głowy, migrena
- zaburzenia krążenia obwodowego
- palenie tytoniu
- krótkowzroczność lub nadwzroczność
- choroby gałki ocznej
- stres
- uraz
- leczenie kortykosteroidami
- długotrwałe stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych
Jaskra – podstawowa diagnostyka
Aby prawidłowo leczyć tę chorobę, musi zostać przeprowadzona szczegółowa diagnostyka jaskry, a lekarz musi postawić właściwe rozpoznanie. Każdy z rodzajów jaskry wymaga innego postępowania z pacjentem. Największy problem diagnostyczny stanowi najczęściej występująca w Polsce jaskra pierwotna otwartego kąta, która w większości przypadków nie daje wcześniej objawów ostrzegawczych, a chory do czasu utraty wzroku nie ma świadomości tego, że ślepnie, więc nie zgłasza się również do specjalisty po pomoc i odpowiednie leczenie.